Ζωτικό ψεύδος
Ο διάσημος Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας Ερρίκος Ιψεν ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο. Ζωτικό ψεύδος. Είναι η καθησυχαστική ιστορία που λέμε στους εαυτούς μας για να κρύψουμε μια οδυνηρή αλήθεια. Λέμε δηλαδή οι ίδιοι ψέματα στον εαυτό μας, αυτοπαραμυθιαζόμαστε. Τα ζωτικά ψεύδη δημιουργούν ουσιαστικά μια συμπαιγνία που μας εμποδίζει να κοιτάξουμε κατάματα τις κρυφές παρενέργειες των, σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο επιλογών μας.
Υπάρχουν, λένε, τέσσερις κανόνες που σχετίζονται με το ζωτικό ψεύδος και βρίσκουν εφαρμογή σε κάθε άτομο και ομάδα, σε μια οικογένεια, σε όλη την κοινωνία.
Οι δύο πρώτοι κανόνες αφορούν τις πληροφορίες που έχουμε.
Οι υπόλοιποι προσδιορίζουν το επίπεδο της άγνοιάς μας.
Ο πρώτος κανόνας είναι: Τι παρατηρούμε. Ο δεύτερος: Πώς το ονομάζουμε. Ο τρίτος κανόνας είναι: Τι δεν παρατηρούμε. Ο τέταρτος: Πώς μιλάμε γι’ αυτό – τι λέμε για να διατηρήσουμε τη ρωγμή κρυμμένη.